Sannanir óskast um blekkingar

Hér gætir frámunalega lélegrar fréttamennsku ef ekki er á öðru byggjandi en vitnisburði þessa fyrrverandi yfirmanns hollenska bankaeftirlitsins.
Hér verða sannanir og tilvísanir í gögn að fylgja svo hægt sé að sannreyna þau við vitnisburð og tilsvarandi gögn hjá Fjármálaeftirlitinu hér heima (FME).

Við skulum því spara gífuryrði um þennan vitnisburð þessa virðulega Hollendings þangað til að það er komið á hreint; ef til vill kemur það fram í væntanlegri skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis.
Annars hlýtur FME að tékka á þessu sín megin hið snarasta og upplýsa okkur með trúverðugum vitnisburði eins fljótt og auðið er til að bera þetta strax til baka ef þetta er ekki á rökum reist.

Það er á hreinu að hér er um að ræða stórkostlegar blekkingar og afdrifaríkar fyrir Íslendinga og fleiri.
Spurningin er "bara" hvor aðilinn hafi verið að blekkja: hollenski bankaeftirlitsmaðurinn fyrrverandi núna eða íslenska fjármálaeftirlitið 2008!

Talaði ekki um Seðlabankann

Voldugan sáttasemjara eins og Kanada í málið

Ég fagna þessari frétt, enda ritaði ég pistil um að fá sáttasemjara í málið í ágúst s.l. þegar Icesave-málið var enn að klúðrast í þinginu og menn vissu ekki sitt rjúkandi ráð og ríkisstjórnin virtist veigra sér við að ræða við Breta og Hollendinga ein sér - og virðist það reyndar enn þar sem lítið hefur verið um frumkvæði að halda málastöðu Íslands á lofti á þeim bæ!
Þetta ítrekaði ég í viðbótarpistli 10.jan. s.l.

Utanaðkomandi sáttasemjari er orðinn nauðsynlegur nú í ljósi þess að Evrópulöndin eru smám saman að viðurkenna það opinberlega að þetta snertir þau öll.
Fleiri lönd eru þar samsek, ekki síst Bretland og Holland.
Líka þau lönd (t.d. Þýskaland) þar sem bankar gátu að því er virðist óáreittir lánað einkabönkum í landi eins og Íslandi upphæðir á við margfalda landsframleiðslu landsins.
Þessir erlendu bankar máttu vita að íslensku bankarnir gátu aldrei endurgreitt þessi lán snögglega ef skyndilega lokaðist fyrir lánalínur þeirra eins og gerðist.
Spyrja má ennfremur í því sambandi hvort túlka megi þessi botnlausu lán þeirra sem atlögu að efnahagskerfi Íslands og hvort þeir (ásamt bankaráðum og stjórnendum íslensku einkabankanna) séu hreinlega skaðabótaskyldir gagnvart íslenska ríkinu sem situr uppi með skaðann af glæfralegum fjármálagjörningum þeirra!
Í öðrum pistli 28.1.2010 set ég spurningamerki við heiðarleika matsfyrirtækja eins og S&P þegar þau birta dóma sína um greiðsluhæfi landa.
Undir þessi sjónarmið tekur fréttaskýrandinn Max Keiser í viðtali í Silfri Egils í dag.

Ég tel að heppilegt sé og líklegra til hlutleysis en ella að fá annan aðila en Evrópuríki til að miðla málum, t.d. einmitt Kanada.

Ríkisstjórnin sér ekki á spil sín fyrir ESB-menguðu andrúmsloftinu og blekkingareyk breskra og hollenskra stjórnvalda ásamt snarvitlausum bresk-hollenskum gleraugum sem ríkisstjórnin hefur tekið við möglunarlaust af Bretlandi og Hollandi og meðvirkandi löndum. Með þeim gleraugum hefur ríkisstjórnin lesið allt öfugt í þessu máli eins og af misvísandi kompás. Nú þarf hún að fleygja þessum gleraugum og tileinka sér réttvísandi baráttuanda fyrir hagsmunum Íslendinga og segja nei við kúgun sem leiðir efnahag almennings til glötunar.

Kanadískur sáttasemjari?

Digurbarkalegir þegar heim var komið

Menn stjórnarandstöðunnar, t.d. Bjarni Benediktsson, töluðu digurbarkalega við fréttamann í fréttum Sjónvarpsins í kvöld um viðhorf sín til mótaðilanna í Icesave-málinu, eftir heimkomuna af fundinum í Hollandi þar sem staða málsins ku hafa verið rædd.

Spurning er hvort þeir hafi talað eins stórkarlalega og af sömu djörfung á fundinum og hvort sama skýra afstaða hafi komið fram þar;  og útlendingarnir samt tekið því eins og menn "sem hægt er að tala við".

Bjartsýnir eftir fund í Haag

Gera sér neyð almennings á Íslandi að féþúfu

Þetta fólk sem þetta hefur gert, ef rétt reynist, nýtir sér aðstöðu sína til gjaldeyrisöflunar á Íslandi til að láta almenning í landinu greiða fyrir gjaldeyrisgróða "sinn" með hærra vöruverði og hærri greiðslubyrði lána en ella væri. Það hefur gert sé neyð Íslendinga að féþúfu. Ekki er hægt að kalla það vini almennings á Íslandi.
Ef íslenskir einstaklingar eiga þátt í þessu svindli, þá svei því hugarfari sem þeir hýsa innra með sér!
Svoleiðis hugarfar hefur Ísland ekki þörf fyrir né þá einstaklinga sem gera sig seka um það. Allra síst nú, þegar þjóðin á í vök að verjast og rær lífróður við að draga björg í bú og til að halda sínu.
Slíkir eru afætur sem hafa svikist undan því sem þeim var trúað fyrir af þjóð sinni. Þeir hafa bruggað landinu ill ráð. Svei því!

En, aðstandendur þessa sænsk-íslenska fyrirtækis eru ekki einir að og gætu ekki hafa átt í þessum viðskiptum ef þeir hefðu ekki fengið gjaldeyri frá Íslandi.
Þeir útflutningsaðilar á sviði sjávarútvegs á Íslandi sem kunna að hafa tekið þátt í þessu ættu að gjalda fyrir með því að verða sviptir aflakvóta, útflutningsleyfum eða slíkum hlunnindum sem þeir hafa fengið úthlutað frá hinu opinbera, þjóðinni, auk annarra refsinga sem við eiga og gerð er grein fyrir af emættismönnunum í þessari frétt.

Þeir sem kunna að hafa komið með gjaldeyri eftir þessum leiðum annars staðar frá, til dæmis "fjársjóðseyjum" í Suðurhöfum þangað sem talað hefur verið um að gjaldeyrir hafi streymt til frá Íslandi fyrir bankahrunið, eru undir sömu sök seldir. Þeir ættu ekki að eiga möguleika á því að kaupa sig inn í íslensk fyrirtæki og íslenskt atvinnulíf með slíkum ránsfeng sem er frá almenningi og erlendum lánardrottnum kominn. Það er ekki siðferðislega rétt.

Nær væri að ná af þeim slíkum fjármunum og skila til upphaflegra eigenda sinna. Þeir mættu hins vegar sjálfir dúsa í sólinni innan um bæjarskranið og götustaurana á Tortúla eða slíkum stöðum í einangrun sinni.

Það er orðið afar brýnt að skýrsla rannsóknarnefndar Alþingis sjái dagsins ljós svo að almenningur og bankastjórnendur geti farið að móta sér réttari mynd af þeim málsaðilum sem spiluðu áður og vilja spila áfram í íslensku atvinnu- og fjármálalífi.

Grunuð um stórfelld gjaldeyrissvik

Slapp við rakhnífinn!

Var ekki skeggskurðardagur í seðlabönkum í dag? Þarna er einn sem hefur sloppið undan rakhnífnum! 

Eða, þurfa stýrivixtirnir hjá honum fyrst að fara niður fyrir 0 ?

Bernanke seðlabankastjóri

Í gamla gírinn?

Jæja, eru nú sýnishorn af þessum aflögufæru 80% þjóðarinnar komin í gamla spender-gírinn? Barlómurinn og bölmóðurinn gleymdur - a.m.k. um stundarsakir.

Vonandi hefur enginn slegið lán fyrir farinu og úthaldinu ytra!

Það hefði hins vegar verið öllu þjóðhagslega hagkvæmara að taka fagnaðarlæti og hvatningaróp á íslensku upp á segulmiðil, og fá svo Íslendinga á staðnum til að fara með góðar hátalaragræjur á leikinn og spila hvatningarópin með hávaða á viðeigandi stöðum. Það gæti verið á við nokkra flugfarma af Íslendingum; sem útlendingar halda að skrimti við sultarmörk með tóma vasa og klippt greiðslukort í rústum bankakerfisins að hamast að vinna fyrir "alþjóðlegum skuldbindingum"!

Jæja, það er kannske hægt að gera það næst

Gríðarlegur áhugi á Vínarferð

Bankar eru yfirleitt viðkvæmir

Flestir bankar eru eins og glerhús á ósýnilegum fótum. Þeir eru afar háðir væntingum lánardrottna sinna til greiðslugetu þeirra hverju sinni.
Bresti tiltrú lánardrottnanna loka þeir "á einu augabragði" fyrir lánalínur sínar til viðkomandi banka sem veldur keðjuverkun og bankinn fer í þrot ef Seðlabanki landsins eða ríkið vill ekki eða getur ekki hlaupið undir bagga. Þetta kannast almenningur á Íslandi við eftir bankahrunið í október 2008.

Flestir bankar eru alveg háðir væntingum og tiltrú lánardrottna sinna, þ.e. annarra banka og fjármálastofnana, vegna þess að innlán frá viðskiptavinum þeirra (almenningi og fyrirtækjum) eru að mestu leyti bundin í útlánum til annarra aðila. Ekki er nægilega stór varasjóður fyrirliggjandi af handbæru fé og ekki hagar þannig til að Seðlabanki viðkomandi lands geti í tæka tíð lánað fé í innlendri mynt og enn síður í gjaldeyri t.d. ef upp kemur glundroði í fjármálalífi landsins og almenningur missir trú á bönkunum almennt og gerir áhlaup á bankana til að taka út innistæður sínar þar samtímis, eða ef bankar fá ekki áframhaldandi lánafyrirgreiðslu hjá sínum lánardrottnum af einhverjum ástæðum þegar standa þarf skil á háum afborgunum sem þeir eiga ekki peninga og gjaldeyri fyrir; sbr. staða íslensku einkabankanna haustið 2008 sem leiddi til "skyndilegs" gjaldþrots þeirra almenningi að óvörum.

Tiltrú á tiltekinn banka til lengri tíma litið fer eftir því hversu heilbrigða útlánastefnu hann stundar og hefur stundað hverju sinni. Ef hann heldur sig við varkára stefnu og lánar til traustra fyrirtækja til raunverulegra og arðsamra fjárfestinga og framkvæmda er hann að öðru jöfnu í góðum málum, sbr. ónefndur sparisjóður á Norð-Austurlandi hérlendis sem stóð keikur þegar óvarkárir bankar hrundu hver á fætur öðrum vegna brostinnar lánafyrirgreiðslu. Ef banki ástundar ekki heilbrigða útlánastefnu til lengri tíma litið er hann feigur. Fjármálaeftirlit landsins á að fylgjast með að stefna bankanna sé heilbrigð og a.m.k. gera viðvart ef stefnir í óefni. Að öðrum kosti er verið að blekkja almenning og stjórnvöld.

Ef í ljós koma upplýsingar um að banki eða bankar almennt í tilteknu landi hafa ekki stundað heilbrigða útlána- og fjárfestingastefnu er ekki von á góðu. S&P virðist hafa fengið slæmar fréttir um stöðu mála í Bretlandi eða getur ekki lengur látið hjá líða að bregðast við vitneskju um hana sem þeir hafa væntanlega gert sér grein fyrir um skeið.

Hitt er annað, að matsfyrirtæki eins og S&P, sem mark er tekið á, geta í sjálfu sér verið mótandi fyrir væntingar til fjármálakerfis lands. Það er e.t.v. í lagi ef þau byggja á réttum upplýsingum og spá eða meta rétt stöðu mála. Það er hins vegar hrikalegt ef þau setja fram rangar eða óraunhæfar matsgerðir.
Það er til dæmis opin spurning að hve miklu leyti matsfyrirtækin mögnuðu upp bjartsýnar væntingar til íslensku einkabankanna í uppsveiflu þeirra sem gerðu skellinn þeim mun afdrifaríkari til hins verra þá loks að hann kom í bláköldum raunveruleikanum og almenningi í góðri trú í opna skjöldu.

Breska bankakerfið ekki lengur það stöðugasta

Hver er rökstuðningurinn?

Á hvaða rökum hvíla þessar fullyrðingar?

Hverjir yrðu gjaldþrota? Hvaða hópur útgerðarmanna?

Af hverju yrðu þeir gjaldþrota?

Af hverju eru þeir ekki þegar gjaldþrota, eða eru þeir kannske þegar gjaldþrota í raun?

Hvers vegna skuldar sjávarútvegurinn um 550 milljarða króna?

Hvernig stendur á því að viðkomandi fyrirtæki gátu skuldsett sig svo óheyrilega mikið?

Vara við hugmyndum um fyrningu

Dómsmál og dómgreind

Þetta er hið vandræðalegasta mál eins og virðist hliðstætt því máli sem kom upp í fyrrasumar varðandi rannsókn á máli tengdu syni sama saksóknara.

Íslendingar sem íbúar í lýðræðis- og réttlætisríki eiga heimtingu á því að þeir embættismenn sem fjalla um og taka ákvarðanir varðandi dómsmál hafi heilbrigða dómgreind og þjóni embætti sínu af heilindum fyrir þjóð sína.

Sé þetta óafvitandi hjá viðkomandii, að hafa ætlað sér að fjalla um mál venslafólks án þess að vita um tengslin, er það hin furðulegasta uppákoma og merki þess að einföldustu upplýsingaatriði hjá embættinu séu í lamasessi og gæðaeftirlit í molum. Ekki væri það gott og myndi kalla á svör þeirra sem eiga að sjá til þess að slík atriði séu í lagi.

Sé þessi uppákoma með fullri vitund umrædds saksóknara er komin upp spurning um dómgreind hans og/eða siðferði og er það vægast sagt umræðuvert. Ekki er það gott heldur og myndi það sömuleiðis kalla eftir svörum þeirra sem eiga að sjá til þess að embættismenn vinni af heilindum fyrir þegna landsins sem hafa treyst þeim til verka og greiða þeim vinnnulaun fyrir.

Hitt er athyglivert að nú skuli dómsmálakerfi Íslands vera tilbúið að taka fyrir málsaðila sem tengjast afleiðingum og mótvælum vegna þeirra óhæfuverka sem felldu bankakerfi landsins og rústuðu fjárhag þorra almennings, en ekki meinta orsakavalda bankahrunsins og meðspilara þeirra.

Lára settur ríkissaksóknari

SamkeppnisÓhæfni falin með sameiginlegri mynt

Þeir sem mælt hafa með Evrunni hér og nú hafa yfirleitt, margir hverjir, aðeins litið á aðra hliðina á málinu, þ.e. kostina. Einnig hverjir kostirnir HEFÐU verið fyrir Ísland EF það hefði þegar verið komið með hana fyrir hrun.

Þegar lönd taka upp sameiginlega mynt eru þau öðrum þræði að viðurkenna leti sína og hræðslu við að standa sig ekki í samkeppninni við nágrannaþjóðir sínar í alþjóðaviðskiptum.
Ástæðan er sú að eitt fljótvirkasta tækið til að hafa áhrif á samkeppni lands er að breyta genginu á einkamynt landsins í samræmi við stöðu efnahagsmála í landinu og samkeppnisstöðu á erlendum mörkuðum.

Það er t.d. hægt að fella gengið fyrirvaralaust, en um leið eru vörur og þjónusta landsins orðin þeim mun ódýrari samanborið við vörur annarra landa sem keppa á sömu mörkuðum.
Ein forsendan fyrir því að slík aðgerð gagnist landinu þjóðhagslega séð er að framleiðslukerfi landsins geti afkastað meiru og afgreitt meira magn af vörum en fyrir gengisfellingu.
Önnur forsenda er sú að útflytjendur hækki ekki vörur sínar samsvarandi í innlendri mynt og haldi verðinu á erlendu mörkuðunum óbreyttu og hirði þannig ágóðann af gengisfellingunni sjálfir í innlendri mynt í stað þess að lækka erlenda verðið eitthvað í reynd vegna svigrúmsins sem skapast eins og til er ætlast af stjórnvöldum.

Lönd sem taka upp sameiginlega mynt, eins og evru-löndin, eru þar með að komast hjá því að löndin í hópnum geti beitt þessu tæki innbyrðis. Þetta er því samkeppnishamlandi og jafnframt gert til að halda hærra verði á afurðum landsins bæði á heimamörkuðum og viðkomandi erlendu mörkuðum. Þeir sem borga eru neytendur. Þeir sem taka við þeirri borgun eru framleiðendur og atvinnurekendur í landinu og svæðinu öllu, en reyndar launafólk og skattayfirvöld að einhverju (en yfirleitt minna) leyti.
Löndin sem taka þátt í mynthópnum gera það ekki síst vegna þess að þau telja sig myndu fara halloka í samkeppninni ef hvert land væri með sína (gömlu) mynt; Að minnsta kosti bera þá rýrari hlut úr býtum,
Jafnframt taka aðgerðir sem lúta að stjórnun á hinni sameiginlegu mynt eðli málsins samkvæmt fyrst og fremst mið af hagsmunum stærstu eða efnahagslega sterkustu landanna í hópnum hverju sinni þannig að þau lönd sem minni eru og veikari borga fyrir þann hag þeirra.

Þær þjóðir sem sækjast eftir aðild að hópi landa með sameiginlega mynt halda að þær geti þar með tryggt sér skemmri leið að velsæld en ella. Þær fá hins vegar ekki aðgang að hópnum nema það sé þeim löndum í hag sem fyrir eru. Það er engin góðgerðarstarfsemi sem ræður þar að  baki.

Einn stærsti ókosturinn fyrir fámennar þjóðir í evru-hópnum (eða þeirra sem sækja um inngöngu) í samanburði við stærstu þjóðirnar er að þá missa þær þann sveigjanleika til viðbragða sem eigin mynt býr yfir þegar þörf er á t.d. hraðri aðlögun að ríkjandi efnahagslegum aðstæðum og alþjóðlegri samkeppnisstöðu.
Þessu atriði hafa Írar, Spánverjar og fleiri þjóðir kvartað sárlega undan eins og sést hefur í fréttum undanfarin misseri eftir að fjármagnskreppan gerði vart við sig. Helsta ráðið sem þær geta þá gripið til er að lækka laun landsmanna og skera niður m.a. í opinberum kostnaði eins og heilbrigðiskerfinu til að lækka tilkostnað og þar með verðið á framleiðsluvöru sinni á erlendum mörkuðum til að bæta samkeppnisstöðu sína. Slíkar aðgerðir eru lítt fallnar til vinsælda meðal almennings í þeim löndum.

Það er þetta atriði sem veldur ótta framkvæmdastjórn ESB, sem rætt er um í viðhengdri frétt. Myntsambandið rofnar af sjálfu sér þegar ástandið er orðið nógu alvarlegt í löndunum sem farið hafa halloka í mynthópnum og sem eru ekki nógu efnahagslega sterk til að standa af sér þá kreppu sem hefur verið að gera sérstaklega þeim lífið leitt undanfarið vegna ósveigjanlegrar sameiginlegrar myntar, evrunnar. Þær munu eins fljótt og þær megna tæknilega séð draga sig úr hópnum og taka upp eigin mynt á nýjum grunni. Það mun verða gert á grundvelli þjóðarsáttar í viðkomandi landi um gengi á hinni nýju mynt gagnvart evrunni.

Rauði þráðurinn í dæminu öllu og lykillinn að velfarnaði undir öllum kringumstæðum í hverju landi fyrir sig er að nauðsynlegt er að efla framleiðslukerfi landsins og leitast við að gera framleiðsluna ódýrari á erlendum mörkuðum en vörur samkeppnislandanna. Þeim löndum sem tekst það þurfa ekki að fela neina leti né ótta við að fara halloka í samkeppninni með því að hugsa um að taka upp erlenda mynt í samkeppnishamlandi tilgangi.
Sterkur efnahagur sem er í jafnvægi og haldið er í jafnvægi af stjórnvöldum og eftirlitsstofnunum landsins, en ekki leyft að splundrast eins og gerðist með árás einkabankanna hérlendis á efnahag Íslands fram að bankahruninu hér, hann er grundvöllur að heilbrigðri samkeppnisstöðu og samkeppnishæfni landsins gagnvart erlendum mörkuðum. Það er grunnurinn að sterkri eigin mynt landsins. Þar sem þrýstingur til útflutnings er meiri en til innflutnings er gjaldmiðillinn sterkur.

Fátt er svo með öllu illt að ekki boði nokkuð gott! Eftir efnahagshrunið hérlendis hafa augu landsmanna opnast umtalsvert fyrir nauðsyn þess að efla innlenda framleiðslu til að keppa við innfluttar vörur og til að selja vörur og þjónustu erlendis eða til útlendinga til að skapa gjaldeyri fyrir þjóðarbúið. Það er algjör umsnúningur í viðhorfum fólks og er það vel.

Þar erum við að taka t.d. frændur okkar og vini Dani til fyrirmyndar. Þetta hafa þeir lagt ofuráherslu á í sínu efnahagslífi. Þeir hafa neyðst til þess ekki síst vegna þess að þeir eiga nánast engar náttúruauðlindir heima fyrir, varla möl í steypu! Þeir hafa gert sér mat úr aðföngum erlendis frá og selt það til baka aftur með góðum virðisauka í álag.
Við erum margfalt betur sett en Danir að því leyti að við eigum óhemjumiklar náttúruauðlindir - enn! Við höfum bara ekki nýtt þær sem skyldi. Við höfum látið orku frá okkur á undirverði í stað þess að gera okkur meiri mat úr henni sem grunn innlendrar framleiðslu hér heima fyrir og á vistvænan hátt.

Þennan styrk megum við ekki drepa í dróma fyrir erlend arðránsríki sem reyna leynt og ljóst að gera okkur að öðru Haíti í efnahagslegri vesæld, sbr. umfjöllun um þau mál í Morgunblaðinu í dag og undanfarna daga. Þarf frekari vitna við um það auk þess sem réttsýnir og sannleikselskandi menn og konur hafa tjáð sig um þann samanburð í fjölmiðlum og bloggi?

Óttast að evran hrynji