Hin díakóníska kirkja

Sr. Sigríður Guðmarsdóttir á heiður skilið fyrir það fordæmi og hugrekki sem hún sýnir með því að tjá hug sinn opinberlega um biskupa- og kirkjumálin sem nú eru efst á baugi og búin að vera að velkjast þar allt of lengi.

Ég held að kirkjunnar þjónum sé meðal annars hollt að minnast þeirra grundvallandi orða sem lögð voru í munn Jesú í Matteusarguðspjalli og sem kærleiksþjónusta kirkjunnar, hin díakóníska þjónusta, er grundvölluð á:

"Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta, þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka, gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín." (Mt 25.35-36).

Andspænis ofangreindum og meintum trúnaðarbresti innan kirkjunnar sem hér um ræðir þurfa prestar og aðrir að svara meðal annars eftirfarandi spurningu:

Hvernig verður trúverðugleiki kirkjunnar þjóna og kirkjunnar sjálfrar á til dæmis vettvangi kærleiksþjónustu best tryggður og varðveittur gagnvart skjólstæðingum kirkjunnar þannig að þeim hugnist að koma til hennar í trúnaði í leit að hjálp og huggun í framtíðinni?

„Biskup þarf að segja af sér“

Um huglægan sköpunarmátt að fornu og nýju

Yfirskrift þessa pistils er undirtitill lokaritgerðar minnar í Cand.theol. námi, á sviði nýjatestamentisfræða, við guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands (maí 2011), en yfirtitill hennar er:

"Túlkun á valentínsku upprunamýtunni og sálarlegum þáttum hennar í ljósi árangursfræða".

Eftirfarandi er ágrip af innihaldi ritgerðarinnar, sem er 70 bls. að lengd:

Ritgerðin er annars vegar greinargerð um tiltekið sjónarhorn á valentínsku upprunamýtuna þar sem aðaláherslan hvílir á sköpunarþætti hennar og útgeislunum guðdómsins í því sambandi, svokölluðum Fullnustufræðum (e. Pleromatology), sem og sálarlegum þáttum. Einnig er byggt á hugmyndum gnóstíkea um sjálfsþekkingu eða þekkingu, gnósis, sem var keppikefli þeirra að öðlast, en þeir héldu því einnig fram að þekking á guðdóminum væri leið manna til að öðlast endurlausn hér og nú.
Hins vegar er gerð grein fyrir grundvallaratriðum í svokölluðum árangursfræðum, sem áberandi eru í nútímanum, er snerta sjálf, meðvitund og undirmeðvitund mannsins og huglægan sköpunarmátt og sálfræðileg atriði í tengslum við það.
Í því sambandi eru hliðstæður greindar með valentínsku upprunamýtunni og kenningum í nútímanum um sjálf manna, þar sem meðal annars er komið inn á aðferðir árangursfræða. Sérstaklega eru túlkanir þeirra og forsendur um huglægan sköpunarmátt og „beitingu“ hans við sköpun bornar saman.
Ekki er reynt að færa rök fyrir sanngildi túlkananna, eðli málsins samkvæmt, heldur að draga fram rök fyrir því að varðandi túlkun á sjálfum sköpunarmættinum sé um sambærilegt fyrirbæri að ræða sem byggi á hliðstæðum grunni, enda hafa viðkomandi höfundar litið á hann sem guðlegan sköpunarkraft og andlegt lögmál.
Varðandi árangursfræði er fjallað um hvernig umræddur huglægi sköpunarmáttur tengist og felist í sjálfsþekkingu manna og beitingu þeirrar þekkingar til að ná bættum alhliða árangri í lífi sínu út frá persónulegum markmiðum. Fjallað er um hvernig sú vegferð tengist viðleitni manna til að öðlast sjálfsstjórn og tileinka sér betri lífsstíl, líkt og stóíkear og fleiri skólar kenndu til forna, en fræðimenn hafa sýnt fram á hvernig mýtan hefur verið notuð sem tæki í þeim tilgangi.
Hliðstæður varðandi sálarlega þætti í þessu sambandi eru greindar milli hinnar fornu mýtu og árangursfræða nútímans í ljósi þeirra kenninga sem í þeim felast um guðlegan og huglægan sköpunarmátt.

(Höfundur útskrifaðist með lærdómstitilinn Cand.theol. til embættisprófs, þ. 11. júní 2011).

Siglir Ísland inn í nýtt umhverfi réttvísandi?

Það er gefið mál að Ísland er að sigla inn í nýtt og spennandi umhverfi í efnahagslegu tilliti í heimsbúskapnum. Spurningin er hins vegar hvort stjórnendur landsmálanna á Íslandi geri sér grein fyrir hvert heillavænlegast sé að stefna og á hverju skal byggja og hverju að hyggja?
Þessi síendurteknu tákn í fréttum af heimsviðskiptum um stórkostleg tækifæri fyrir íslenskt efnahagslíf og atvinnulíf eru í dúr við pælingar mínar í ýmsum pistlum um þessi efni og grein í Morgunblaðinu 11.5.2009, og koma mér því ekki á óvart. En, skyldu þau koma stjórnendum íslenskra atvinnu- og efnahagsmála á óvart?

Ísland að sigla inn í nýtt umhverfi

Endurtekin tákn og gæfa Íslands

Fréttir um vaxandi eftirspurn í heiminum eftir matvælum og öðrum hráefnum og þar af leiðandi hækkandi verð á hinu sama eru endurtekin tákn um sterka og batnandi stöðu Íslands sem framleiðanda og seljanda á þeim vettvangi.
Eins og ég bendi á í "jómfrúarbloggi" mínu um þessi mál höfum við á hendi flesta framleiðsluþætti sem þarf til vaxandi hagsældar og farsældar:
Landgæði og mikla stækkunarmöguleika ræktanlegs lands til stóraukinnar matvælaframleiðslu til útflutnings, ofgnótt ferskvatns, tiltölulega litla mengun, arðbæra matarkistu í fiskiauðlindunum kringum landið sem hægt er að gera enn þjóðhagslega hagkvæmari með frekari fullvinnslu, ódýra innlenda raforku og mikla möguleika til frekari orkuöflunar, hátt menntunarstig almennings og dýrmætt verkvit, þrautsegju og vilja til að vinna. Ekki síst er lega landsins að verða sífellt mikilvægari í tengslum við alþjóðlegar siglingar um Norðurpólinn og þjónustu við þær og auðlindavinnslu á Grænlandi. Og, við erum enn frjáls og höfum enn til þess aðstæður til að gera milliríkjasamninga um viðskipti við hvaða land eða viðskiptablokk í heiminum sem er.

Hins vegar eigum við því miður líka möguleika á að klúðra þessum stórfenglegu möguleikum okkar með rangri stefnumörkum og röngum aðgerðum óviturra eða annarlegra stjórnvalda sem ekki láta stjórnast af þeirri viðleitni að hámarka framgang heildarhagsmuna þjóðarinnar eða sem eru blind á í hverju þeir hagsmunir felast.
Vonandi tekst ávallt að bægja þeirri hættu frá um framtíð alla.
Þess vegna skiptir afgerandi miklu máli að það fólk sem velst til stjórnunar á landsmálunum á Alþingi og í ríkisstjórn sé góðum kostum búið sem íslenskir þjóðfélagsþegnar.
Lítt menntað eða reynslulítið eða að öðru leyti óviturt fólk eða fólk sem er of bjagað af þröngum sérhagsmunum tiltekinna þjóðfélagshópa eða eiginn hégóma ber þó ávallt með sér þá yfirvofandi ógn að illa takist til og illa fari að óþörfu.

Vonandi bera Íslendingar gæfu til þess í framtíðinni að kjósa ávallt vel menntað, reynslumikið, víðsýnt og viturt, gott og þjóðhollt fólk til landsstjórnarinnar, sem hefur gott vit á atvinnurekstri og efnahagsmálum og velferð þjóðarinnar.

Ísland á nýjum stað í hagkerfi heimsins

Rökréttur áhugi til framsóknar

Það er afar eðlilegt og spennandi að athygli almennings beinist nú að framvindunni í Framsóknarflokknum, þessum "nýja" gamla flokki. "Allir eru að hlusta"!

Stefna sem byggð er á forsendum lands og þjóðar og fyrir land og þjóð er til þess fallin að opna augu og eyru fólks og fá það til að leggja við hlustir; Ekki síst þegar viti firrtar öfgar til hægri og vinstri eru þrautreyndar og afleiðingarnar blasa við og fólkið í landinu sýpur nötrandi beiskt seyðið af þeim.

Fólk sér væntanlega núna að of mikið "vit" sjálfumglaðra og sérhyggjulegra fjármálatrúboða leiddi til feigðarflans og efnahagshruns og of lítið vit úr gagnstæðri átt er heldur ekki á setjandi til farsællar uppbyggingar á atvinnulífi og efnahag landsins eins og blasir við nú.
Hvað er þá til ráða? Framsóknarflokkurinn hefur ef til vill svar við því núna. Það er búhyggindalegt að athuga málið nánar.

Framsóknaráhugi í Kópavogi

Ekki skafið utan af því

Á vef Háskóla íslands, www.hi.is , kemur fram að á morgun 1. júní 2011 verði afar athyglisverður fyrirlestur um víðfeðma og margslungna greiningu á íslenskum aðstæðum er leiddu til efnahagshrunsins haustið 2008.

Þar verður kynnt greinargóð skýrsla um þessi mál, "Hrun íslenska efnahagskerfisins", en hana er einnig hægt að nálgast hér.
Við hraðskönnun í gegnum skýrsluna sýnist mér að ekki sé skafið utan af því sem höfundar skýrslunnar telja að þurfi að gera til að taka á málum hlutaðeigandi aðilja og hvaða stefnumörkun og lagasetning verði að eiga sér stað hérlendis sem fyrst um þessi mál til að leitast við að komast hjá endurteknum hörmungum (sbr. kafli 9.4, s. 61).

Stormur í spábolla Veðurstofunnar

Þetta reyndist nú aðeins verða "smágustur" og ekkert líkt hvellinum um daginn sem Veðurstofan hótaði okkur veðurleysingjunum með sem í mesta sakleysi ætluðum að keyra niður Norðurárdalinn, fyrir Hafnarfjall og yfir Kjalarnes á Páskadag. Tókum við saman föggur okkar í skyndi um kvöldmatarleytið á laugardagskvöld þegar hin ógnþrungna spá Veðurstofunnar glumdi við og fórum þannig degi fyrr til Reykjavíkur en áformað var. Gusturinn rétt marði 30 m/sek samkvæmt mælinum við Hafnarfjall og rétt hnippti aðeins í bílinn þrotinn hinum ógurlegu kröftum. Hressileg rigning en enginn bíll á flugi. Hundurinn í skottinu geispaði hæðnislega út um opinn gluggann og lék við hvert sitt skott.

Hin ónákvæma frétt í Sjónvarpinu og á veðurkortinu á mbl.is um að hviður gætu farið í 40 m/sek "frá um 21 til 2 í nótt" reyndist því aðeins vera gustur á kortaborði Veðurstofunnar og hefði átt að hafa glugga lokaða þar á bæ. Ónákvæmnin í fréttaflutningnum fólst í því að ekki kom fram hvort "veðurofsinn" ætti að hefjast á þessu tímabili eða vara einungis á þessum umrædda tíma. Þess vegna dreif fólkið sig í bæinn strax og hægt var og var á seinni tímanum í 22 á laugardagskvöldið að gá til veðurs undir Hafnarfjalli á leiðinni heim úr páskafríi - fyrir páska!

Vonandi berast nákvæmari spár og fréttir af veðri í framtíðinni, þótt vissulega megi með einhverjum hnitmiðaðri hætti reyna að koma í veg fyrir að vegvilltir og viti firrtir fjallafarar ani upp á fjöll og firnindi og fari sér þar að voða sökum óaðgætni um veðurhorfur og neyði þar með fórnfúsa björgunarsveitarmenn til að færa þeim fórnir að óþörfu.

Búist við hviðum strax í kvöld

Annars hver fyrir sig

Er það ekki afar líklegt að kjarasamningamál færist einfaldlega yfir á vettvang starfsgreinafélaga, eða jafnvel til einstakra vinnustaða, ef stefnir í pattstöðuþjark heildarsamtakanna sem varla getur talist snúast um nema hluta þeirra?

Þar mun hver semja fyrir sig á sínum forsendum í héraði þegar tímabært er, en ekki á forsendum allra annarra launþega og fyrirtækja og gjörólíkra aðstæðna sem ekki eiga við í hverju tilviki.

Í þeirri stöðu sem nú er komin upp í samningsumleitunum heildarsatakanna virðist sem ein tiltekin grein innan SA sé að reyna að setja sín forgangsmál ofar öðrum sem auk þess varðar stórpólitískt málefni sem ekki snertir aðrar atvinnugreinar beint.
Utan frá séð má það furðu gegna að talsmenn annarra atvinnugreina innan samtakanna skuli láta það viðgangast og sú spurning hefur vaknað fyrir hverja þeir eru málsvarar í reynd. Er líklegt að atvinnurekendur í þeim greinum séu allir samþykkir þeim málatilbúnaði?

Vonandi ný samningalota eftir páska

Vinnustaðasamningar eða heildarsamningar

Hér kemur enn eitt lýsandi dæmið um hið skynsamlega í þeirri launastefnu þar sem hlutaðeigandi aðilar semja um kaup og kjör á staðbundnum forsendum beggja aðila en ekki forsendum landsmeðaltala heildarsamtakanna, ASÍ og SA.
Í öðrum pistli hef ég bent á skynsamleg rök fyrir staðbundnum vinnustaðasamningum sem er rökrétt aðferð og nærliggjandi vettvangur til að leysa kjaradeilur á.

Með vinnustaðasamningum er hugað að forsendum viðkomandi fyrirtækis og nærsamfélags og markmiðum launþega sem samræmdri heild og afkomumöguleikar þeirrar einingar hafðir í fyrirrúmi.
Fyrirtækið umbunar starfsfólki sínu eftir því sem efni þess standa undir og launþegarnir setja fram kröfur sínar í ljósi sjálfbærni fyrirtækis síns. Jafnvægispunktur slíkra sjónarmiða er væntanlega oftar en ekki annar en það landsmeðaltal sem heildarsamtökin takast á um.
Niðurstaða heildarsamninga getur annars vegar komið í veg fyrir að launþegar fái réttlætanlega og tilhlýðilega kauphækkun hjá stöndugum fyrirtækjum, en hins vegar að illa stæð fyrirtæki séu í versta falli keyrð í þrot þar sem þau standa ekki undir meðaltals-samningum heildarsamtakanna á tilteknum tíma þegar þeir eru gerðir.
Vinnustaðasamningar bjóða þannig upp á þann sveigjanleika sem þarf til að koma í veg fyrir þetta tvenns konar óhagræði heildarsamninga.

Hitt er annað að tilvist heildarsamtaka atvinnulífsins, eins og þau hafa þróast hérlendis í það sem þau eru, hefur leitt til þess að þau eru notuð sem þrýstihópar gagnvart ríkisstjórn landsins til að ná fram pólitískum markmiðum. Þau pólitísku markmið samtakanna sem ríkjandi eru á tilteknum tíma þurfa hins vegar ekki endilega að gagnast öllum skjólstæðingum viðkomandi samtaka. Spurningin er hvort allir aðilar innan hvorra samtaka um sig séu samþykkir því út frá sínum afmörkuðu hagsmunum.

Í meðfylgjandi frétt kemur greinilega fram það sjónarmið að staðbundnir hagsmunir beggja samningsaðila eru ekki alveg í samræmi við sjónarmið talsmanna heildarsamtakanna og þess vegna semja þeir á eigin forsendum; Eðli málsins samkvæmt!

Sömdu við Becromal

Slegnar dularfullri blindu

Við lestur þessarar klásúlu um eðlilegan málatilbúnað varðandi Icesave-málið, sem furðu lostinn lagaprófessor Maria Elvira Mendez Pinedo bendir á í spurn af skiljanlegri ástæðu, virðist erfitt að skilja ráð þeirra óteljandi ráðsala sem þrjár ráðþrota ríkisstjórnir Íslands hafa keypt ráð af í örvæntingarfullri trú sinni á að auðmjúk játning með óttablandinni undanlátssemi við óbilgjarnar kröfur stórþjóða í Evrópu væri hin eina rétta leið "siðaðra og friðelskandi" þjóða eins og þeirra sem hér um ræðir.

Varla er hægt að skýra þá þráhyggju ríkisstjórnanna þriggja, hrunstjórnarinnar 2008, bráðabirgða-búsáhaldastjórnarinnar 2009 og vonarstjórnarinnar sem nú situr, að taka ítrekað upp samningaumleitanir við lagalega órökstuddar kröfur ríkisstjórna Breta og Hollendinga á þeirra forsendum, nema vegna þess að þær hafa allar verið slegnar einhverri dularfullri blindu á hið augljósa sem blasti allan tímann við: Að fara þá leið sem rammskyggnir íslenskir kjósendur hafa tvívegis og ókeypis í krafti þjóðaratkvæðagreiðslu bent þeim á og sem stjórnin verður nú tilneydd og undanbragðalaust að feta af heilindum. Það verður henni vissulega ögrun, en vonandi hefur hún og allir ráðgjafarnir vaknað til fullrar meðvitundar af óværum Undralands-svefni sínum og skafið úr eyrunum til að hlusta vel á heillaráð góðra velvitandi og velvakandi ráðgjafa sem enn eru tiltækir.

Ráðgáta að Ísland skyldi ekki vísa í 111. grein