Raunverulega samræmd próf æskileg

Mér finnst að samræmd próf á landsvísu og yfirferð þeirra miðlægt skuli viðhöfð; Í öllum eða sem flestum fögum upp úr síðasta bekk grunnskóla, hliðstætt og átti sér stað á tímum „landsprófsins“ um og upp úr miðri síðustu öld. Annað er ekki nægilega gagnsætt mat og býður upp á alls kyns tortryggni milli allra aðila.
Í ljósi breyttra aðstæðna í samfélagi nútímans með allri sinni tækni og sérhæfingu starfa í atvinnulífinu gæti þetta, mjög líklega og æskilega, kallað á aðgreiningu náms og nemenda í efri árgöngum grunnskóla eftir nokkrum mismunandi sviðum þekkingar og hæfni sem nemendur gætu þá valið á milli og þeim leiðbeint um. Nemendur væru þá prófaðir samræmt eftir slíkum námssviðum. Nemandinn og framhaldsskólinn vita þá á hvaða forsendum lokaeinkunn nemandans er fengin, og þar af leiðandi hvort viðkomandi hafi helst forsendur og eigi þar með erindi í tiltekið framhaldsnám fremur en annað.

Samræmd próf fela auk þess í sér mikilvægan hvata fyrir nemendur til að leggja á sig vinnu til að ná markmiðum sínum í námi með hliðsjón af því hvert þeir stefna hvað nám og störf varðar í framhaldi af því. Það er mikilvægt atriði svo að þeir nemendur sem í reynd hafa bóklega námshæfileika, en ella sýna það ekki vegna námsleti eða slugs og kæruleysis á unglingsárunum, fyrirgeri ekki raunverulegum námsmöguleikum sínum til framtíðar. Ekkert fæst án fyrirhafnar og alls ekki raunveruleg og bitastæð menntun. Engum er greiði gerður með því að koma honum í eitthvað sem hann ræður ekki við.

Niðurstöður slíkra samræmdra prófa gefa sterkar vísbendingar um í hvaða átt námslegir  og þar með starfslegir hæfileikar hvers nemanda liggja. Svo sem grundvallarlega séð hvort hæfileikar liggja til frekara náms að og upp á háskólastig eða fremur annað svo sem á starfstengdar iðnbrautir eða annað. Það er hvorki hagkvæmt né gott fyrir nemendur að vera leiddir inn á svið náms sem þeir líklega ráða svo ekki við þegar á reynir og lengra kemur. Þar myndi meðal annars dýrmætur tími og kostnaður geta farið forgörðum, bæði fyrir einstaklinginn og samfélagið.

Í umræðunni um boðað samræmt „matsferli“ í grunnskólum vakna ýmsar spurningar. Svo sem um hvort meiningin sé sú með áformuðum matsferli og tilsvarandi miðlægri skráningu að lokaniðurstaða hans í hverju tilviki verði einhvers konar samantekt um getu og færni nemandans í nokkuð víðum skilningi, og ef til vill með tilheyrandi ályktunum um mögulegt framhald náms- og/eða starfslega séð, og jafnframt sem einkunnaskjal nemandans upp úr grunnskóla? Meðal annars þá sem grunnur fyrir hina mismunandi framhaldsskóla til að meta umsóknir nýnema um námsvist? - Vegna þess að einkunn í sjálfri sér er marklaus án tilsvarandi upplýsinga um forsendur hennar, grunn og mælikvarða.
Önnur spurning snýr síðan að því hverjir muni hafa og fá aðgang að skráðum upplýsingum í fyrirhuguðu miðlægu skólakerfi. Mun einstaklingurinn (núverandi og fyrrverandi nemendur sem skráðir verða í kerfið) geta gefið öðrum aðgang að upplýsingum um sig, t.d. skóla sem sótt er um nám í og fyrirtækjum þar sem sótt er um starf? Og, hvaða opinberu aðilar munu hafa aðgang að upplýsingunum auk skólakerfisins? Lögregla, dómskerfi, Alþingi, aðrar stofnanir?


mbl.is Óttast að loðin svör séu vísbending
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband